عاملی، دبیر پیشین شورای عالی انقلاب فرهنگی: جوان که از کنار ما رد می‌شود مسخره می‌کنند؛ رفت و آمد با لباس روحانیت در فضای اجتماعی آسان نیست / مقصر اصلی هر مشکلی را روحانیت می‌دانند

هورناز (hornaz.ir):

خبرگزاری انصاف: دبیر سابق شورای عالی انقلاب فرهنگی معتقد است که نیازی به قانون اخیر مجلس در خصوص بحث حجاب نیست و مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی کافی است.

سعیدریزه امالی می گوید: اگر بخواهیم به زور زن محجبه درست کنیم قطعا موفق نمی شویم.

آقای امالی درباره رویارویی مردم با روحانیت در جامعه گفت: کسانی که روحانیت محترم را نمی شناسند همه مشکلات را به گردن روحانیت می اندازند.

ما ماهیت فرهنگ را به درستی درک نکرده ایم

سیدریزو عاملی نماینده شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص سیاست های ناموفق و موفق چهار دهه اخیر گفت: در حوزه فرهنگ برخلاف حوزه های علمی و فناوری موفقیت های زیادی نداشتیم.

وی درباره علت این شکست گفت: دلیل این امر این است که ماهیت فرهنگ به ویژه فرهنگ جدید را به درستی درک نکرده ایم. لازم به ذکر است که معنای فرهنگ در توسعه تاریخی تغییر کرده است.

اعمی با اشاره به اینکه در حال حاضر فرهنگ به معنای شیوه زندگی است، گفت: یک کلمه دیگر به این تعریف اضافه می کنم و می گویم سبک زندگی خاص. یعنی در هر زمینه فرهنگی از نظر تمدنی، مذهبی، سنتی و… نیز ویژگی های خاص خود را دارند. اگر تخصص نباشد «تفاوت فرهنگی» معنایی نخواهد داشت.

وی در ادامه بیان کرد: فرهنگ حوزه ای است که اراده مردم در آن نفوذ قوی و جدی دارد. به محض اینکه ما سعی می کنیم در این زمینه از خواسته های انسان دخالت کنیم، آنها واکنش نشان می دهند. هر جا می گویند وارد نشو! می پرسد «چرا؟». آدم احساس می کند حتما سرزمین غریبی وجود دارد که ورود به آن ممنوع است.

«استقلال» و «فردیت» برای نسل جدید مهم است

وی با اشاره به مشکلات پیش روی نسل جدید گفت: ما در این دهه ها در عرصه فرهنگ دچار مشکلات و نارسایی هایی بوده ایم، زیرا اصل فرهنگ را درک نکرده ایم. ما باید به این تعریف توجه کنیم، به ویژه زمانی که با نسل جدیدی روبرو هستیم که با اینترنت بزرگ شده است.

این استاد دانشگاه در ادامه با تشریح این قسمت از اظهارات خود گفت: نسل جدید در مقابل ورود به حوزه با اراده خود مقاومت می کند، حتی اگر دخالت والدین باشد. برای نسل جدید «استقلال» و «فردگرایی» به معنای عمل، فارغ از گروه، اهمیت ویژه ای دارد.

به گفته سعیدریزو اومیلی، در چنین شرایطی کار فرهنگی سخت و پیچیده می شود و بی توجهی به عوارض آن مشکلاتی را به همراه خواهد داشت.

نماینده شورای عالی انقلاب فرهنگی به ناکامی های حوزه فرهنگی اشاره کرد و گفت: مثلاً در حوزه آموزش موفق نبودیم، به عبارت دقیق تر اصلاً وارد نشدیم. این سند سند قدرتمندی است و ملاحظات فرهنگی زیادی در آن لحاظ شده اما در عمل اجرایی نشده و هیچ وزیر آموزش و پرورشی به الزامات این سند توجه نکرده و برای اجرای آن قد علم نکرده است.

مشروعیت قانون در گرو پذیرش جامعه است

وی در پاسخ به این سوال که «آیا اجرا نشدن این قانون در دولت‌های با گرایش‌های مختلف نشان‌دهنده اجرا نشدن آن نیست؟» وی گفت: 12 هزار قانون مصوب مجلس داریم که بسیاری از آنها اجرایی نشده است. در قانون گذاری باید به سه رکن اصلی، مادی، معنوی و حقوقی قانون توجه کرد. مشروعیت قانون در گرو پذیرش جامعه است. مردم باید چیزی را بپذیرند که قانون پیش برود و اجرا شود وگرنه قانون دچار مشکل می شود.

امالی با بیان اینکه بحث فیلتر و حجاب یکی از این موارد است، گفت: فکر نمی کنم نیازی به قانون مجلس در مورد حجاب بود. در این زمینه مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی کافی بود و اتفاقا این تصمیم کاملا فرهنگی بود. ما در آن مصوبه افراد جریمه آن را مشخص نکردیم! این رفتار تنبیه افراد معنای بسیار بدی دارد.

دبیر سابق شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه تصمیم این شورا از آموزش و پرورش آغاز شد، گفت: آن مصوبه وظایفی را قبل از مطبوعات جمهوری مشخص کرد و نیروی انتظامی در آخرین مرحله بود. متأسفانه هیچ کدام به وظایف خود به درستی عمل نکردند و بار این کار بر دوش مأموران پلیس افتاد. وقتی این نیرو وارد عمل شد، منجر به رفتارهای نامناسب شد که نتیجه مشکلاتی است که ما با آن مواجه هستیم.

وی ادامه داد: اگر با حجاب به عنوان یک موضوع تربیتی و فرهنگی برخورد می شد نتایج متفاوتی داشت. در این محیط اجتماعی فرهنگ را نمی توان به زور گسترش داد. ما باید از طریق ارتباط، آموزش، استفاده از رسانه ملی، استفاده از رسانه های اجتماعی با مردم تعامل داشته باشیم.

ما نباید کشورهای دیگر را با هم مقایسه کنیم

یکی از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی در پاسخ به این سوال که کشورهای اسلامی مانند ترکیه، مالزی، جمهوری آذربایجان و… چه نوع کشورهای اسلامی هستند، گفت: باید وضعیت کشورهایی را که تاکنون بوده اند بررسی کنیم. با توجه به عنوان انقلاب فرهنگی.» آیا بهشتی وجود دارد؟

آملی ادامه داد: برخی از این کشورها فساد اجتماعی بیشتری دارند. بیایید در پایان نگاه دقیق تری داشته باشیم. در آموزش ابتدایی در آمریکا و اروپا می گویند باید به بچه ها یاد بدهیم که به جنسیتشان فکر کنند، واقعاً دختر هستند یا پسر؟!

وی با بیان اینکه 20 تا 30 درصد از نسل جوان آمریکا «ابهام جنسی» دارند، گفت: «همجنس گرایی» به یک موضوع بزرگ و مهم در دنیای غرب تبدیل شده است. در آمریکا 38 درصد خانوارها تک نفره هستند. جمعیت خانواده های بدون پدر که 95 درصد آنها را مادر سرپرستی می کنند افزایش یافته و در واقع «جامعه بی پدر» است. 20 درصد خانواده ها در آمریکا خانواده های تک والد هستند. در ایران متاسفانه 7.2 درصد خانواده ها تک سرپرست هستند.

آملی نتیجه گرفت که به این دلیل، آن جوامع را نمی توان به عنوان نمونه معرفی کرد. مالزی یک کشور مسلمان است اما وضعیت اجتماعی در این کشور بسیار پیچیده است و این کشورها قابل مقایسه نیستند.

وی در پاسخ به این سوال که «آیا این مشکل در کشورها به دلیل نداشتن الزامات حاکمیتی در خصوص حجاب است؟»، پاسخ منفی داد و گفت: دلایل عمیقی وجود دارد. این دو موضوع نباید در هم تنیده شوند. هر چیزی وزن خود را دارد. اگر بگوییم حجاب اینجا لازم است و آنجا نیست، ارزیابی درستی نیست.

یکی از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: باید از وضعیت کشورهای دیگر درس بگیریم و آنها را معیار قرار ندهیم. ما در روند زندگی خود به یک نهاد جدید نیاز داریم و برای رسیدن به هدفی که آرامش مردم است به یک نوآوری جدید نیاز داریم. با هر چیزی که آرامش مردم را به هم می زند باید مبارزه کرد.

عالی در خصوص اینکه آیا دو فرزند شما که خارج از کشور بودند دچار چنین مشکلاتی هستند یا خیر، گفت: حضور دو فرزندم در خارج از کشور را نمی توان یک هنجار دانست. فرزندانم مذهبی هستند و همسرانشان هم حجاب کامل دارند و روزه می گیرند و نماز می خوانند و زکات و زکات می پردازند. مثلا می توانید پسر آیت الله جواد آملی را بر کل جامعه قرار دهید؟! در قسمت اول گفتگو تاکید کردم که انترناسیونالیسم رفتاری نادرست است و باید در همه محیط ها باشد که بتواند ارزش مضاعفی برای ما از نظر علمی، فرهنگی، حرفه ای و … ایجاد کند.

وی در ادامه افزود: باید ظرفیت علمی و فرهنگی خود را افزایش دهیم. پیامبر (ص) می فرماید دو فضیلت است که هیچ فضیلتی برتر از آن نیست; توحید و رفع ضرر از مردم. و دو شر است که بدتر از آنها نیست. شرکت و تعقیب مردم. آزار و اذیت مردم و ایجاد اغتشاشات اجتماعی برای آنها خوب نیست.

سیاست صنعتی در فرهنگ کارساز نیست

یکی از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: در این شورا در زمان مرحوم آیت الله رئیسی گفتم مردم در شرایط اقتصادی تحت فشار هستند و وضعیت سفره آنها بسیار نگران کننده است. در نتیجه قدرت ملی باید به سمت حل مشکلات معیشتی مردم برود و اگر این کار انجام شود ممکن است بسیاری از مشکلات اجتماعی به وجود نیاید. و برای این لازم است که حواس پرتی بوروکراتیک کاهش یابد. تصمیم گرفتم در این مورد گزارشی تهیه کنم.

وی درباره این گزارش گفت: 337 تخلف در نظام اداری در 14 نهاد دولتی کشف شد. رفع ناآرامی از زندگی مردم یک آموزه اسلامی است و باید بر اساس آن پیش برویم. اگر به زور زن محجبه را بپوشانیم، لزوماً موفق نمی شویم.

دبیر سابق شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: سیاست صنعتی در فرهنگ بی اثر است. ما نباید مردم را به عنوان یک شی در نظر بگیریم. اولین رکن شهروندی «ملاحظه» است. اقشاری ​​از جامعه که «استثنایی» تلقی می شوند نیاز به توجه بیشتری دارند. بیشترین مبالغ در کشور در حوزه تامین اجتماعی به معلولان اجتماعی اختصاص دارد.

اگر سرمایه اجتماعی تضعیف شود، سیاست فرهنگی پیش نمی رود

وی ادامه داد: نکته دوم این است که باید حقوق سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و… را رعایت کنیم. نتیجه رفتار بر اساس این دو نکته، ایجاد «تعلق اجتماعی» است. اگر تعلق و سرمایه اجتماعی تضعیف شود، سیاست فرهنگی هم پیش نخواهد رفت. ما نباید به جامعه صنعتی نگاه کنیم. جامعه یک موجود زنده است و انسان دارای اراده است و باید به آن به عنوان یک اراده نگاه کرد.

عاملی با بیان اینکه رسانه ها باید هم تراز جامعه باشند تا اثرگذار باشند، گفت: رهبر انقلاب در بیان گام دوم تعبیر ارزشمندی در خصوص «تمدن نوین اسلامی» دارند. تمدن متعلق به گذشته است، اما او از آن برای آینده استفاده کرد. دو نکته برای این تمدن مشخص شده است: خودسازی و اجتماعی شدن.

وی ادامه داد: آنچه از تحول فرهنگی انتظار داشتند، تغییر نهادی نبود که شاهد ادغام یا حذف و اضافه شدن نهادها باشیم. آرزوی رهبر انقلاب تغییر نظر جامعه بود. البته بخشی از این شکست به جنگ نرم هم برمی گردد.

نسل جوان ما روحانیت را مسخره می کند

حجت الاسلام سیدریزا امالی در پاسخ به این سوال که مردم با لباس معنوی در سطح جامعه چگونه مواجه می شوند، گفت: من با لباس روحانی رفت و آمد می کنم. در ابتدا خیلی ها می گفتند که در دانشگاه لباس مذهبی نپوشید، چون مورد جفا قرار می گیرید، اما نکته اینجاست که من در محیط دانشگاه آسیبی ندیدم، اما در فضای اجتماعی شرایط فرق می کند.

وی در ادامه گفت: سال 72 در بهارستان قدم می زدم که پیرمردی گفت: خدا رحمتت کند. گفتم نگران نباش به فرزندان پیغمبر توهین کردی، گفت چه مملکتی ساخته ای. من می روم نوه ام را ببینم، اما پول ندارم برایش شکلات بخرم. من می خواستم پول بدهم، اما او گفت که کمک نمی خواهد. چنین تضادهایی در جامعه وجود دارد.

سرانجام آملی گفت: “آنها نسل جوانی را که از کنار ما می گذرد مسخره می کنند.” راه رفتن در محیط اجتماعی با لباس روحانی کار آسانی نیست. کسانی که ارتباط مستقیمی با روحانیت ایجاد شده ندارند و آنها را نمی شناسند، روحانیت را مقصر اصلی همه مشکلات می دانند.