هورناز (hornaz.ir):
خبر آنلاین: در کودکی و نوجوانی، رفتن به استودیوی فیلمسازی پدرش، کیانوش عیاری را وارد دنیایی کرد که با وجود فراز و نشیب های بسیاری، پس از گذشت چندین دهه، هنوز حاضر نیست آن را رها کند، زیرا سینما را بسیار دوست دارد. که خودش می‌گوید: «نمی‌دانم بدون سینما چه کار می‌کردم، زیرا حتی سفر کردن را هم بلد نیستم». او به تازگی از مجموعه کتاب های فیلمنامه که به کوشش مهرداد غفارزاده گردآوری کرده رونمایی کرده است.
این مجموعه که شامل متن «تنوره دیو» تا «ویلای ساحلی» است، مجموعه ای از تجربیات داخلی و محیطی کارگردان با دکوپاژ برای خلق این اثر است. در زیر به بهانه رونمایی از این مجموعه آثار گفتگویی با کیانوش عیاری نویسنده و کارگردان سینما انجام داده ایم که در ادامه می خوانید.
شما اخیراً فیلمنامه «تانورا دیو» را به کتاب تبدیل کرده‌اید؟
در آثار ادبی هر چقدر هم که روی موج تاکید کنیم، فکر می کنم دوام بیشتری داشته باشد. هر چه اثر با موج بیشتر حرکت کند، با موج بیشتر پایین می آید. نکته مثبت انتشار جشمه این است که به برخی از لحظات تنهایی من نیز اشاره کرد که شاید باید ماندگارتر باشد.
به نظر شما ادبیات و سینما تا چه اندازه تحت تاثیر یکدیگر هستند؟
اصولاً بین ادبیات و سینما فاصله زیادی می بینم، البته ادبیات خارج از سینما برایم عزیز است، با این حال تقریباً تمام داستان های ایرانی را خوانده ام و در ایران نویسندگانی مثل اسماعیل فصیح هستند که آثارشان برای سینما خیلی خوب است.
اما شما فیلمنامه «نیم دو سیب» را از کتاب «خواهران عجیب» نوشته اریش کاستنر اقتباس کردید؟
او سال‌ها راهنمایی‌های تجاری من را نمی‌پذیرفت تا بتوانم کار کنم و به زندگی‌ام رسیدگی کنم فیلم بیچاره کیومرث به نام “غریب خوران” از نظر من فیلم خوبی نبود. در فیلم من مریم مصدقی بازیگرم بعد از شروع فیلمبرداری باردار شد و دیگر نتوانست این نقش را بازی کند و من مجبور شدم فیلمنامه را تغییر دهم تا از شر آن نوشته ها خلاص شوم.
البته یک بار با آقای دولت آبادی درباره نوشتن اثری بر اساس فیلم «کلایدر» صحبت کردم و ایشان هم موافقت کردند، اما تهیه کننده نتوانست با آقای دولت آبادی به توافق مالی برسد. یک بار، خیلی وقت پیش، وقتی خیلی جوان بودم، جای خالی سلوک را خواندم و از آن خوشم آمد و می خواستم قسمت نگاه مست را انجام دهم و وارد آن نشدم.
من در سال 1992 داور بودم. همان سال که قرار بود خانه پدری در جشنواره و خارج از رقابت اکران شود، جزو هیئت داوران بودم. فکر می کنم قاضی از کنارم گذشت تا به خاطر پخش نشدن فیلمم دلم شکسته نشود. بعد از تماشای 22 فیلم به این نتیجه رسیده ام که فیلمسازان در جوی هستند که باید درباره فیلم های بزرگ صحبت کنند. در واقع سونامی معناسازی در فیلم ها امری عادی شده است. از بین این همه فیلم فقط یکی هست که می تواند مرا راضی کند. خلاصه آن سال متوجه شدم که موج معناشناسی چقدر خطرناک است. یعنی فیلم‌های ما از نظر اجتماعی به جایی رسیده‌اند که می‌گویند جلب توجه مخاطب سخت است و به نظر من این فیلم‌ها ماندگاری ندارند.
فکر می کنید با توجه به مسیری که سینمای – ما طی می کند، باز هم می توانیم شاهد چیزی شبیه به موج نو در سینما باشیم؟
بله، چون معتقدم اگر سینما در آمریکا و فرانسه اختراع نمی شد، در ایران اختراع می شد. این سخن بسیار جاودانه ای است که سید نصیر تقوی می گفت. ما نسل جوانی داریم که استعداد ذاتی سینمایی دارد. موج جدیدی که گفتید سینما را تکان می دهد، آیا ممکن است با این همه استعدادهای بزرگ در این سینما این اتفاق نیفتد؟ یکی از این شاهکارها “جنگل پرتقال” است.
چرا تلویزیون سریال «87 متر» را پخش نمی کند؟ آیا او به شما مدیون است؟
او نزدیک به سه و نیم میلیارد تومان بدهکار است و من هم جزو کسانی هستم که به صداوسیما بدهکارم چون خرج این سریال کردم.
بله، بدون دریافت دینار. من 4 سال از عمرم را صرف این سریال کردم. برای کسی که می خواهد نشان دهد می تواند خلق کند، خوب است، می تواند در رادیو کار کند و مهارت هایش را نشان دهد، اما من نشان دادم که می توانم خلق کنم. چرا باید به صورت رایگان ایجاد کنم؟ من این سریال را کاملا رایگان ساختم.
مشکل سریال چیه؟
داستان همان خانه کوچکی است که 25-26 نفر فروخته شد. سوال اینجاست که کجاست قانون جمهوری اسلامی که جلوی چنین مفاسدی را بگیرد؟ یکی از دوستانم درباره فیلم «کاناپه» به من گفت: «خیلی خوش شانس بودند چون موضوع بی حجابی در فیلم شما بود و توانستند فیلم را ممنوع کنند چون یکی از دوستان ارشاد گفته بود این فیلم شبیه است. پتک به جز موضوع حجاب ممنوعیت فیلم «کاناپه» به بهانه حجاب.
هنوز نه، اما امیدوارم این اتفاق بیفتد تا اوضاع برای همه تلخ نباشد.
