امسال شرایط خاص اقلیمی در ایران حاکم بود؛ بارش‌های مانسون هم در جنوب شرق ایران دیر آغاز شد / در یزد، اصفهان و بخش‌های جنوبی تهران و قم، شرایط بالاتر از استاندارد گرمایی را تجربه کردیم / تغییرات اقلیمی باعث می‌شود بارندگی‌ها در ایران کاهش و با افزایش دما، خشکی رودخانه‌ها زودتر رخ دهد

هورناز (hornaz.ir):

گرمای شدید تابستان 1403 سؤالات جدی در مورد آب و هوا و شرایط آب و هوایی در بین شهروندان ایجاد کرد. ایران از نظر آب و هوایی شرایط سختی را پشت سر می گذارد و تغییرات اقلیمی جهانی و گرمایش بی سابقه زمین تاثیر بیشتری بر آن دارد.

به منظور بررسی موضوع فوق الاختیار گفت وگویی با عهد تزیو رئیس مرکز آب و هوا و خشکسالی سازمان هواشناسی انجام داده است که در ادامه مشروح آن را می خوانیم:

دلیل تغییر اقلیم و گرمای بی سابقه امسال چیست؟

در اخبار سازمان های بین المللی مانند سازمان جهانی هواشناسی، گزارش های ناسا و مرکز آب و هوای اروپا، مشخص شده است که امسال سال استثنایی است. رکورد گرمای جهان شکسته شده است و گرم ترین دمای زمین در ماه گذشته بود. گرم ترین روز زمین که بالای 17 درجه سانتیگراد بود ماه گذشته ثبت شد. گرمای بی سابقه خسارت هایی را در اروپا، آمریکا و هند به بار آورد. یکی از دلایل گرمای ایران همین اتفاق جهانی بود. امسال شرایط جوی خاصی حاکم بود و بارندگی های موسمی اواخر وقت در جنوب شرق ایران آغاز شد. به همین دلیل جنوب شرق ایران در تیرماه گرمتر از حد معمول بود. در ماه آگوست با عملکرد موسمی و میانگین سطح جو، سمت پرفشار موسمی استوایی در فلات مرکزی متمرکز شد و بیشترین کاهش دما را در فلات مرکزی ایجاد کرد. در استان های یزد و اصفهان و در نواحی جنوبی تهران و قم شرایط بالاتر از حد متوسط ​​را شاهد بودیم. در استان های یزد و اصفهان نیز رکوردهای جدیدی به دست آوردیم.

بخشی از تغییرات آب و هوایی متعلق به کل جهان است. ذوب شدن یخ های قطبی، کاهش شدید یخ های قطب شمال و جنوب و از بین رفتن یخچال های طبیعی در مناطق کوهستانی مهم جهان مانند هیمالیا، آلپ، کوه های راکی ​​و رشته کوه های جنوبی. . آمریکا که محصول تغییرات اقلیمی است. با افزایش سطح دریاها، خشک شدن دریاچه ها، توسعه خشکسالی، بیابان زایی زمین، کاهش آب شیرین و حجم رودخانه ها و همچنین گرم شدن کره زمین از اثرات تغییرات آب و هوایی هستند. تغییرات آب و هوایی باعث کاهش بارندگی در برخی از مناطق مانند ایران، عربستان سعودی، سوریه و عراق می شود، از سوی دیگر، با افزایش دما، این امر منجر به افزایش تبخیر و خشک شدن سریع رودخانه ها می شود. نیاز آبی گیاهان نیز در این مورد افزایش می یابد.

به نظر شما تغییرات اقلیمی در ایران باعث چه عواملی می شود؟

بخشی دیگر از تغییرات اقلیمی در ایران ناشی از توسعه کلان شهرها است. جمعیت زیاد و متراکمی در یک منطقه مستقر می‌شوند و این جمعیت فعالیت‌های مرتبطی مانند تأسیسات ساختمانی، خیابان‌ها، افزایش مصرف انرژی و غیره را انجام می‌دهند. باعث تشدید اثرات تغییرات آب و هوایی محلی می شود. توسعه شهر و افزایش جمعیت باعث می شود کاربری فضای سبز به منازل مسکونی تبدیل شود. در نتیجه و با توجه به نوع پوشش این مناطق مسکونی، شاهد افزایش استفاده از بتن و آهن هستیم که باعث افزایش جذب انرژی خورشیدی و گرمتر شدن محیط اطراف می شود. تغییرات اقلیمی یک وضعیت موقتی نیست، این تغییرات چند دهه پیش، شاید صد سال پیش، با افزایش مصرف گازهای گلخانه ای آغاز شد. گرمایی که قرار است در شب از زمین خارج شود توسط این گازها به دام می افتد. این تغییر عظیم و افزایش دما ناشی از استفاده از گازهای گلخانه ای است. تغییر الگوی آب و هوا با افزایش دما منجر به کاهش میزان بارندگی می شود و این عامل بر بدتر شدن وضعیت آب و هوا تأثیر می گذارد. امسال خشکسالی تا حدودی کاهش یافت و خشکسالی در برخی از مناطق غربی کشور رخ داد.

اگر وضعیت فعلی ادامه پیدا کند، کشورهایی که در معرض خطر این اتفاق هستند چه خواهد شد؟

در خوشبینانه ترین سناریو، کشورها در سال 2050 بیشتر انرژی خود را از انرژی پاک تامین خواهند کرد. انتشار گازهای گلخانه ای باید متوقف شود و گرمایش زمین نباید افزایش یابد. اگر روند فعلی ادامه یابد، انتظار داریم شرایط بسیار سخت در کشورهای جزیره ای و تغییرات آب و هوایی وجود داشته باشد. کشورهای خاورمیانه نیز به دلیل بارش کم آب و هوایی که دارند با مشکلاتی مواجه هستند. این کشورها از نظر امنیت غذایی، بهداشت، کیفیت هوا و بسیاری از چالش های دیگر با مشکلات عمده ای روبرو هستند. تغییرات اقلیمی سال ها ادامه خواهد داشت و اثرات منفی آن بر جوامع بشری تشدید خواهد شد.

برای مقابله با این وضعیت چه باید کرد؟

مشکل اصلی دنیا گازهای گلخانه ای است. برای جلوگیری از انتشار گازهای گلخانه ای باید میزان سوخت های فسیلی را تا حد امکان کاهش دهیم. کشورهایی مانند آمریکا، چین و هند با انتشار گاز بالا باید به سرعت انرژی خود را با انرژی پاک جایگزین کنند.

خوشبختانه، بسیاری از کشورها سرمایه گذاری زیادی در تولید انرژی پاک دارند یا در حال سرمایه گذاری هستند. اهداف این است که تا سال 2030 و 2035، 45 درصد مصرف انرژی از انرژی های پاک باشد و در سال 2050، استفاده از سوخت های فسیلی به صفر برسد. مهمترین کاری که در کوتاه مدت می توانیم انجام دهیم، سازگاری با طبیعت است تا اثرات تغییرات آب و هوایی کاهش یابد. مثلاً در کشاورزی، محصولاتی بکاریم که به آب کمتری نیاز دارند یا از فناوری جدید برای کشاورزی استفاده کنیم. در بخش حمل و نقل، ما باید انرژی پاک را وارد کنیم.