گزارشی از قتل فجیع یک زن معلول؛ ثریا پس از آزار جنسی به قتل رسید

فرزندخواندگی: اواسط مهرماه سال جاری، زن جوانی به نام «ثریان» که دچار اختلال بینایی بود، در شهر اردبیل بر اثر آزار جنسی توسط مردی کشته شد.

متهم در روز حادثه در غیاب وی وارد خانه ثریا شد و با ورود ثریا به خانه، ابتدا توسط این مرد مورد آزار جنسی قرار گرفت و سپس کشته شد. متهم در روز حادثه برای شناسایی نشدن به چادر زنان مراجعه کرد اما پس از چند روز پلیس او را دستگیر کرد و به جرم خود اعتراف کرد و در حال حاضر در زندان است.

بهروز معروفی، مدیر کمپین معلولان در گفت و گو با «اعتماد» درباره جزئیات این حادثه گفت: این زن 39 ساله پیش از این دارای وضعیت رفاهی اجتماعی تحت عنوان سرپرست خانواده بوده است. روز حادثه، همسایه ثریا، مرد جوانی که با برادر این زن اختلاف داشت، در غیاب ثریا وارد خانه شد و تا شب منتظر ماند تا او از مهمانی به خانه برگردد. هنگامی که ثریا به خانه بازگشت، او را مورد آزار و اذیت جنسی قرار داد و در جریان درگیری او را کشت. این مرد هنگام ورود به منزل با حجاب زنانه بود و این امر شناسایی متهم را برای پلیس سخت کرده بود اما در نهایت مرد همسایه به عنوان مظنون توسط پلیس شناسایی و دستگیر شد.

افراد دارای ناتوانی ذهنی آزار جنسی را درک نمی کنند

رسانه ها در ماه های اخیر اخبار مختلفی را در خصوص کشتار و آزار معلولان جسمی و ذهنی چه در مراکز نگهداری و چه در مراکز نگهداری خارج از منزل منتشر کرده اند که نشان می دهد این گروه بیش از سایر افراد در معرض خطر قرار دارند. اما آمار دقیقی از آسیب ها و خشونت هایی که این افراد با آن مواجه هستند وجود ندارد. مدیر کمپین معلولان در این خصوص به «اعتماد» گفت: آماری از آزار و اذیت جنسی و حتی قتل افراد دارای معلولیت در مراکز نگهداری و مراکز مراقبت بیرونی وجود ندارد، اما بر اساس اعلامیه سازمان ملل متحد; افراد دارای معلولیت 7 برابر بیشتر از دیگران در معرض آزار و اذیت و شکنجه جنسی قرار دارند. البته این آمار در ایران از درصد اعلام شده از سوی سازمان ملل نسبت به سایر کشورها بیشتر است. در ایران از آنجایی که هیچ تحقیقی در این راستا انجام نشده است، بررسی علل و عوامل آن امکان پذیر نیست. سازمان بهزیستی در نظارت بر مراکز تحت پوشش خود ضعیف عمل می کند چه برسد به افراد دارای معلولیت خارج از این مراکز.

ماروتی ادامه می‌دهد: «بیشتر تخلفات از سوی افراد دارای معلولیت صورت می‌گیرد، زیرا در برخی موارد، دادگاه‌ها سخنان چند روز پیش در تهران را نمی‌پذیرند آزار جنسی پسر معلول این پسر 27 ساله به دلیل افسردگی در کلاس هنر با مردی آشنا شد که این پسر جوان را به آزار و اذیت جنسی رساند به پدرش در خلوت، اما پدرش متوجه حرف او نشد و این پسر دو بار دیگر در خیابان توسط متهم مورد آزار و اذیت جنسی قرار گرفت تا اینکه همسایه مقتول متوجه آزار او شد و خانواده پسر و پلیس را در جریان گذاشت و متهم اعتراف کرد جنایت او پس از دستگیری

مدیر کمپین معلولان با اشاره به موارد مشابهی که در مراکز نگهداری از معلولان رخ داده است، می‌گوید: «این موارد قبلاً در یکی از مراکز نگهداری از معلولان نیز مورد آزار و اذیت یک نوجوان 16 ساله بوده است در مراکز مراقبتی در کرج و مقتول، ضارب را می‌شناخت، اما دادگاه به دلایل متعددی پرونده آزار و اذیت جنسی را تایید کرده بود، اما این خبر نشان می‌دهد که افراد دارای معلولیت نمی‌توانند از خود دفاع کنند. دو سال پیش با اشاره به یک مورد تجاوز جنسی، از قوه قضائیه درخواست پاسخگویی به تجاوز جنسی در بازداشتگاه ارومیه داشتیم و این قربانیان تا زمانی که به مرکز دیگری منتقل نشدند، نتوانستند موضوع را با کسی در میان بگذارند در آن مرکز با معاینه پزشک مشخص شد که این سه دختر مورد آزار و اذیت جنسی قرار گرفته اند موضوع را تکذیب کرد اما مقامات قضایی پس از پیگیری های لازم این مرکز را تعطیل کردند.

به گفته مروتی؛ گاهی اوقات افراد دارای ناتوانی ذهنی یا اوتیسم شدید نمی توانند متوجه شوند که مورد ستم یا آزار جنسی قرار گرفته اند. در همین راستا سال گذشته در صفحات مجازی کمپین معلولیت، ویدئویی از آزار جنسی یک فرد دارای معلولیت ذهنی منتشر کردیم.

مراکز مراقبت به دلیل کاهش هزینه، کارگران غیرمتخصص استخدام می کنند

بر اساس اخباری که اخیرا منتشر شده است؛ جوان 24 ساله در مهدکودک در شهر کرج به دلیل زنجیر شدن و خفگی شدید جان خود را از دست داد. این موارد و موارد دیگر نشان می دهد که نه تنها نظارت درستی بر این مراکز وجود ندارد، بلکه افرادی که به عنوان نیروهای کمکی در این مراکز مشغول به کار هستند، برای استخدام نیز تحت بررسی های لازم قرار نمی گیرند. اما پس از انتشار اخباری مبنی بر کشته شدن این جوان در این بازداشتگاه، اداره کل بهزیستی استان البرز اعلام کرد: این مرکز به دستور دادستانی پلمب و 27 نفر از ساکنان این مرکز به مراکز دیگر منتقل شدند. وی افزود: عاملان احتمالی از جمله باهر رئیس بازداشتگاه و علت وقوع این حادثه توسط کارکنان پلیس و قضایی در حال بررسی هستند.

مروتی مدیر کمپین افراد دارای معلولیت در واکنش به این خبر می گوید: مراکز مراقبتی برای کاهش هزینه های خود متخصص استخدام نمی کنند و سعی می کنند افراد جوان تر و یا فاقد تحصیلات مناسب در این زمینه را استخدام کنند. ” ; این مراکز از نیروی کار ارزان استفاده می کنند و نیروی کار ارزان مشکلات خاص خود را دارد. از طرفی فردی که منصوب می شود مشخص نیست چقدر از نظر روحی و روانی توانایی انجام این همه کار را دارد. بنابراین در برخی موارد این افراد غیرمتخصص افراد دارای معلولیت را مورد آزار و شکنجه قرار می دهند.»

مدیر کمپین معلولان در پاسخ به اینکه آیا کارگران مراکز نگهداری از نظر سلامت روانی غربالگری نمی‌شوند، می‌گوید: «ممکن است سلامت روانی سربازان مورد بررسی قرار گیرد، اما این اولین بار نیست که این کارها انجام می‌شود از طریق دوربین‌های مداربسته می‌بینند که چه اتفاقی برای این کودکان می‌افتد، اما موضوع را جدی نمی‌گیرند و با آن‌ها برخورد نمی‌کنند و در برخی موارد، این مراکز آمادگی تغییر رفتارهای نادرست با افراد دارای معلولیت را ندارند بازداشتگاه یک کارگر زیر 18 سال را استخدام می کند، بعد از مدتی او را اخراج می کند، اما دوباره همان فرد را استخدام می کند و همان چیزی است که در قتل حمید آذربایجان به کار گرفته شده است.

سازمان بهزیستی معمولا این خبر را تکذیب می کند. اما در صورت وجود سامانه اطلاعاتی بازدارنده در این مراکز، اخبار دقیقی از این اتفاقات در دسترس خواهد بود. وقتی آمار و اطلاعات وجود نداشته باشد، جامعه بر این باور است که چنین اتفاقاتی رخ نمی دهد.

مروتی درباره قتل یک معلول در یکی از مراکز نگهداری از معلولان در روزهای اخیر می گوید: در خبری که درباره قتل این پسر جوان منتشر شد، اشاره ای به نحوه و نحوه قتل این پسر جوان نبود به طرز وحشیانه ای به قتل رسیده بود، در خبرها مرگ مشکوک اعلام می شد. ساعاتی پس از این حادثه فردی او را دید و به پلیس اطلاع داد و پس از رسیدن پلیس به این موضوع، سعی در کاهش عمق فاجعه و استفاده از اصطلاح مرگ مشکوک در انتشار این خبر داشت. .