دوری «رویا»، درنای سیبری از «امید» ۲ ساله شد

هورناز (hornaz.ir):

تسنیم: غده Umid یک غده سیبری است که به عنوان یک گونه بسیار کمیاب و در خطر انقراض در جهان شناخته می شود. جرثقیل سیبری یکی از زیباترین و باشکوه ترین پرندگان مهاجر به حساب می آید که به خاطر خز سفید، منقار و پاهای قرمز بلندش معروف است. این گونه در حال حاضر از گونه های حفاظت شده و در خطر انقراض با تعداد بسیار کم و پراکنده می باشد.

هر ساله ناامیدانه در مسیر مهاجرتی طولانی و خطرناک از محل زاد و ولد خود در شمال سیبری به سمت زمستان گذرانی خود در ایران حرکت می کند. مسافت این مهاجرت معمولاً حدود 6000 کیلومتر است و یکی از چالش هایی که این پرنده با آن مواجه است عبور از شرایط آب و هوایی مختلف و تهدیدات فراوان از جمله شکار و تخریب زیستگاه است.

فرهاد یکتانیک، فعال محیط زیست و فردی که سال ها در زمینه حفاظت از حیات وحش فعالیت داشته است، با صدایی سرشار از حسرت امید خاطرات خود را از درنای امید یادآوری می کند. او می گوید: «برای من هر زمستان با صدای امید شروع می شد، دیدن این درنا در مرداب های فردکنار برایم حس خاصی داشت، دیدن پرنده ای که از هزاران کیلومتر به اینجا می آمد تا در سرزمین ما زمستان گذرانی کند. اگر این نوید بقا و مقاومت بود که به طبیعت داد.

یکتانیک درباره حس دلتنگی اش می افزاید: پارسال که امید به فریدون نیامد، حس عجیبی داشتم، انگار این غده برای ما فقط نماد طبیعت و حیات وحش نیست. اما نوعی ارتباط بین انسان و محیط را نیز به ما یادآوری می کند.

آرزوی من فقط به خاطر نبود پرندگان نیست. اما این برای چیزی بزرگتر و عمیق تر است، برای رابطه ای که با طبیعت داشتیم و ممکن است از دست بدهیم.

یکتانیک با اشاره به کاهش تعداد درناهای سیبری و وضعیت بحرانی آنها ادامه می دهد: به عنوان جامعه ای که وجود گونه های کمیاب و در خطر انقراض را در نظر می گیریم، باید با فرهنگ گسترده حفاظت از آنها شروع کنیم و این کار نه تنها مسئولیت نهادهای دولتی، بلکه همه ما می توانیم در حفاظت از طبیعت نقش داشته باشیم.

وی تاکید می کند: وقتی مردم به اهمیت حضور یک گونه در محیط پی می برند، نه تنها در حفاظت از آن مشارکت می کنند، بلکه ارزش های اخلاقی و انسانی خود را نیز گسترش می دهند و پایداری طبیعت و حفاظت از آنها به معنای حفاظت از بخشی از هویت و فرهنگ ماست.

فرهاد یکتانیک با لبخندی غمگین ادامه می دهد: یکی از خاطره انگیزترین لحظات با امید، تماشای پرواز او در آسمان فریدونکنار بود که بال های سفید و پهن او را که گویی با هر پرواز پیامی از امید و ثبات می داد، دلگرم کننده بود. . برای بسیاری از ما که سال‌ها با او زندگی کردیم، غیبت او خلأ عمیقی بر جای گذاشت.»

وی در پایان سخنان خود خطاب به مردم و مسئولان پیام داد: امید یک پرنده نیست. وی افزود: نماد امید به بقای حیات وحش و حفظ طبیعت است، مسئولیت ما در قبال آن و سایر گونه های در معرض خطر انقراض سنگین است، بیایید با آموزش و آگاه سازی جامعه، حافظان بهتری از طبیعت شویم و خود را رها نکنیم. امید، ترن سیبری، بگذار فقط یادش بماند.”

یکتانیک با این پیام، مشارکت همگان را در حفاظت از گونه‌های کمیاب و حفظ تنوع زیستی برشمرد و به‌ویژه تاکید کرد که بازگشت امید و سایر پرندگان کمیاب به ایران تنها در گرو تلاش و اهتمام ما به محیط زیست و حیات وحش است.

دکتر بهزاد کریمی، کارشناس محیط زیست، به تشریح شرایط جغرافیایی تالاب فریدون کنار می‌پردازد و می‌گوید: تالاب فریدون کنار یکی از زیستگاه‌های طبیعی منحصربه‌فرد در شمال ایران است که به‌عنوان منطقه اصلی زمستان‌گذرانی پرندگان مهاجر شناخته می‌شود بدانیم که این تالاب ها در واقع در شالیزارهای مردم فریدونکنار است که پس از پایان فصل برداشت برنج در پاییز با ورود آب و سرما به منطقه تبدیل به تالاب و زیستگاه طبیعی می شود. پرندگان

این شالیزارها که نقش مهمی در تامین غذای پرندگان مهاجر دارند، طبیعتاً در فصل سرما به زیستگاه مناسبی برای پرندگان آبزی و آبزی تبدیل می شوند. “

وی با اشاره به شکار پرندگان در این تالاب ها توضیح می دهد: در فریدونکار با روشی به نام «دوما سیکا» پرندگان را به صورت سنتی شکار می کنند که این روش به صورت سنتی و فرهنگی در این منطقه رواج دارد با رعایت برخی اصول و محدودیت ها، می توان آن را به عنوان راه حلی پایدار برای شکار پرندگان تشخیص داد.

این کارشناس درنای سیبری معروف به “امید” توضیح می دهد: “امید” درنای سیبری است که از شمال سیبری در روسیه به ایران مهاجرت می کند این پرنده یکی از آخرین پرندگان بازمانده از گروه غربی درنای سیبری است. ایران تا چند سال پیش در میان گروه‌هایی بود که به این کشور مهاجرت می‌کردند، اما به دلایل مختلف از جمله تخریب زیستگاه، شکار بی‌رویه و تغییر اقلیم، تنها امیدی که اکنون باقی مانده است، رفتن به فریدونکنار است. “آمدن.”

وی افزود: جرثقیل سیبری گونه ای کمیاب و در معرض خطر انقراض در جهان است که پوشش سفید بدن این پرنده، منقار قرمز بلند و پاهای آن جذابیت خاصی می بخشد و نمادی از زیبایی و پایداری طبیعت است. مسافت زیادی که این پرنده برای رسیدن به تالاب فریدونار طی می کند، نشان دهنده ارتباط پیچیده و عمیقی است که پرندگان مهاجر با محیط های مختلف خود دارند. این مسیر طولانی و خطرناک شامل عبور از مناطق سردسیر و پوشیده از برف سیبری به مناطق گرمتر و مرطوب ایران است.

این کارشناس تایید می کند: حضور عمید در فریدونکنار نه تنها از نظر اکولوژیکی حائز اهمیت است، بلکه به عنوان نماد حفاظت از گونه های در حال انقراض، آگاهی عمومی و خلاقیت فرهنگی در حوزه حیات وحش و محیط زیست ارزشمند است. تالاب فریدونکنار به دلیل ویژگی های منحصر به فرد خود نقش عمده ای در حفظ تنوع زیستی و حمایت از گونه های کمیاب پرندگان ایفا می کند.

وی در پایان خاطرنشان می کند: درک صحیح اهمیت زیستگاه هایی مانند تالاب فریدون کنار و ایجاد تعادل بین بهره برداری سنتی محلی و حفاظت از محیط زیست گامی مهم برای حفاظت از گونه هایی مانند امید و تضمین پایداری طبیعت در ایران است و اقدامات آگاهی بخشی در این زمینه باید ادامه یابد تا نسل آینده از زیبایی های این تالاب و پرندگان کمیاب آن بهره مند شوند.

تالاب فریدونکنار به عنوان یکی از زیستگاه های مهم زمستان گذرانی پرندگان مهاجر از اهمیت بالایی برخوردار است. حضور نای امید در این منطقه علاوه بر جلب توجه به موضوع حفاظت از پرندگان، اهمیت این تالاب را به عنوان منطقه ای با ارزش اکولوژیکی افزایش داده است.

آیا امسال تالاب های مازندران برمی گردند؟

کاویان مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران در خصوص روند مهاجرت پرندگان به ایران و علت عدم حضور درنای امید سیبری در زمستان سال گذشته گفت: تغییرات اقلیمی و دما در سال های اخیر تاثیر مستقیمی بر پرندگان مهاجر داشته است. وقتی در عرض های شمالی زمین هوا سرد نمی شود نیازی به مهاجرت پرندگان مهاجر به مناطق گرمتر نیست و این امر در زمستان سال گذشته زمانی که هوای ایران در ماه های آذر و دی ماه خوب نبود ظاهر شد. و حتی در عرض های شمالی، هوا به حدی سرد شد که پرندگان احساس نیاز به مهاجرت کردند عرض های جغرافیایی جنوبی

وی افزود: به ویژه پرندگان آبزی و آبزی که معمولاً به سواحل و تالاب های ایران مهاجرت می کنند، در سال های 1401 و 1402 با کاهش چند درصدی مهاجرت به کشور مواجه شده اند و در عرض های شمالی نیز روند مشابهی مشاهده شده است.

درناهای سیبری از سال 1386 به طور مرتب به تالاب فریدون کنار در استان مازندران می آیند و به عنوان تنها درنای سیبری باقی مانده از گروهی هستند که به ایران می آمدند.

در گذشته تعداد بیشتری از ساکنان سیبری درنا به ایران مهاجرت کردند، اما تعداد آنها به تدریج کاهش یافت و در نهایت تنها امید باقی ماند.

او آن را «امید» نامید زیرا وجود این پرنده نمادی از امید برای بقای این گونه نادر محسوب می شود. کارشناسان محیط‌زیست به دلیل اهمیت ویژه درنای سیبری و نقش مهمی که حضور این پرنده در تالاب‌های ایران دارد، آن را امید نامیده‌اند.

کاویان درباره وضعیت درنای سیبری و حضور درنای موسوم به «امید» در ایران گفت: کارشناسان پیشنهاد دادند که امید زمستان گذشته آمده است، اما به دلیل شرایط آب و هوایی در همان عرض های شمالی امید باقی مانده است درنا که هر سال به فریدونار می آمد، اما در سال های گذشته اتفاق می افتاد که یکی دو سال به ایران نیامد، اما امیدواریم این به دلیل شرایط آب و هوایی باشد نه عوامل دیگری که زندگی مردم را تهدید می کند. این پرنده.»

وی در مورد وضعیت “رویا” ماده درنا که در حال حاضر تحت مراقبت های ویژه در ایران است، توضیح داد: رویا از مرکز پرورش درنا در بلژیک به ایران آورده شده است و اگر امیدی نباشد در شرایط خوبی است برای ایران امسال با همفکری کمیته تخصصی فعال در این زمینه و نیز مشورت با مرکزی که چشم انداز را از آن گرفته ایم، بهترین گزینه را برای توسعه آینده خانه خود انتخاب خواهیم کرد.

به گفته کاویان و بر اساس پیش بینی های هواشناسی، در صورت کاهش دما در عرض های شمالی در زمستان امسال، احتمال بازگشت امید و سایر پرندگان مهاجر به ایران وجود دارد و دوباره شاهد حضور این گونه های ارزشمند خواهیم بود.

امیدواریم با افزایش تلاش های حفاظتی، درنای امید به مهاجرت های سالانه خود ادامه داده و به نمادی از تنوع زیستی و حفاظت از حیات وحش در ایران و جهان تبدیل شود.