سنگاپور به تنهایی در جایگاه «قدرتمندترین گذرنامه جهان» نشست / ایران در جایگاه ۹۴ و همچنان جزو ۱۰ رتبه پایین فهرست

هورناز (hornaz.ir):

بی بی سی: بر اساس «شاخص پاسپورت» مؤسسه هنلی، سنگاپور امسال به عنوان «قوی ترین پاسپورت جهان» مقام اول را کسب کرد و از گروه شش کشوری که سال گذشته این عنوان را به اشتراک گذاشتند، پیشی گرفت.

سنگاپور یک رکورد جدید دیگر به ثبت رسانده است: شهروندانش اکنون می توانند از بین 227 مقصد ممکن در جهان به 195 مقصد بدون ویزا سفر کنند.

به این ترتیب پنج کشور فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن و اسپانیا یک پله سقوط کردند و در رده دوم قرار گرفتند. شهروندان این پنج کشور می توانند بدون ویزا به 192 مقصد در جهان سفر کنند.

گروه جدیدی متشکل از هفت کشور نیز در رتبه سوم قرار گرفتند و شهروندان آنها از دسترسی بدون ویزا به 191 مقصد برخوردارند. اتریش، فنلاند، ایرلند، لوکزامبورگ، هلند، کره جنوبی و سوئد در این گروه سوم قرار دارند.

ایران با دسترسی بدون روادید به 43 مقصد در رتبه 94 این فهرست قرار دارد که مانند سال های گذشته در بین 10 رتبه آخر فهرست باقی مانده است.

افغانستان همچنان در انتهای فهرست به عنوان ضعیف ترین پاسپورت جهان قرار دارد و در رتبه 103 قرار دارد، زیرا در شش ماه گذشته دسترسی به مقصد دیگری را از دست داده است و شهروندان آن تنها می توانند بدون ویزا وارد 26 کشور شوند. این عدد کمترین امتیاز ثبت شده در تاریخ ثبت ۱۹ ساله شاخص در این موسسه است.

بریتانیا، اگرچه تعداد مقاصد بدون ویزا به 190 مقصد کاهش یافته است، اما همچنان با بلژیک، دانمارک، نیوزلند، نروژ و سوئیس در جایگاه چهارم قرار دارد.

از سوی دیگر، ایالات متحده به روند نزولی خود در دهه گذشته ادامه می دهد و به رتبه هشتم سقوط می کند و تنها به 186 مقصد دسترسی بدون ویزا دارد.

این در حالی است که بریتانیا و ایالات متحده به طور مشترک 10 سال پیش در سال 2014 مقام اول این فهرست را داشتند.

بارزترین فراز و نشیب ها در قدرت پاسپورت است

بارزترین وضعیت و روند صعودی امارات متحده عربی بود که برای اولین بار در بین ده کشور برتر قرار گرفت. این کشور از آغاز این شاخص در سال 2006 تاکنون 152 کشور را به مقاصد بدون روادید اضافه کرده و به رقم کنونی 185 رسیده است و به این ترتیب با 53 پله صعود در فهرست از رتبه 62 به رتبه نهم رسیده است.

بیشترین کاهش در دهه گذشته متعلق به ونزوئلا است که با 17 پله سقوط از رتبه 25 به 42 در این شاخص رسیده است.

میزان سقوط موقعیت روسیه نیز مهم است. در 10 سال گذشته، روسیه 7 پله سقوط کرده است، از 38 به 45، و دسترسی بدون ویزا به تنها 116 مقصد.

افغانستان همچنین در شاخص “باز بودن” رکورد بالایی را به ثبت رساند.

موسسه هنلی علاوه بر ارائه شاخص “بدون ویزا”، شاخص “باز بودن” را نیز برای کشورها ارائه می دهد.

در واقع، در حالی که شاخص «بدون ویزا» برای آزادی شهروندانش برای سفر در جهان است، شاخص «باز بودن» برای آزادی سایر شهروندان برای سفر به کشورشان است.

شاخص «باز بودن» هنلی، تمام ۱۹۹ کشور جهان را بر اساس تعداد ملیت‌هایی که اجازه ورود بدون ویزا را می‌دهند، رتبه‌بندی می‌کند، یعنی میزان باز بودن یک کشور برای خارجی‌ها و اجازه عبور شهروندان چندین کشور از مرزهای آن بدون نیاز به روادید. ویزا

به گفته موسسه هنلی، بین معافیت ویزا و شاخص های باز بودن رابطه وجود دارد.

شایان ذکر است که سنگاپور نسبت به پنج کشوری که در رتبه دوم قرار گرفتند بازتر است. سنگاپور در رتبه پانزدهم این شاخص قرار دارد که دسترسی بدون ویزا به 164 ملیت دیگر را فراهم می کند.

در مقابل، فرانسه، آلمان، ایتالیا و اسپانیا در رتبه 49 قرار دارند و تنها به 93 کشور اجازه ورود بدون ویزا را می دهند.

در پایین ترین سطح شاخص «باز بودن» هنلی، سه کشور به هیچ وجه اجازه ورود بدون ویزا را نمی دهند: افغانستان، کره شمالی و ترکمنستان.

ایران در مورد “رد ویزا” کجا قرار می گیرد؟

طبق گزارش موسسه هنلی، حدود 30 درصد از متقاضیان آفریقایی برای ویزای شینگن اروپا رد می شوند و این تعداد برای رد ویزا برای متقاضیان آفریقایی در همه کشورها 10 درصد است. این گزارش به شواهدی اشاره می کند که نشان می دهد هر چه کشور آفریقایی مبدا فقیرتر باشد، نرخ امتناع ویزا برای شهروندانش بیشتر است.

بر اساس گزارش شاخص مهاجرت جهانی که توسط هنلی در جولای 2024 منتشر شد، از 10 کشوری که شهروندان آنها بالاترین نرخ امتناع از ویزا را تجربه می کنند، 7 کشور متعلق به قاره آفریقا هستند.

نرخ رد درخواست ویزا برای شهروندان ایرانی 7.23 درصد است.

این رقم برای متقاضیانی که شهروند روسیه هستند، یک نفر از هر 10 نفر است.

در همین حال، از هر 25 متقاضی از ایالات متحده، کانادا یا بریتانیا، تنها یک نفر از ویزا رد شده است.

شاخص پاسپورت هنلی و عوامل موثر بر “قدرت” پاسپورت

در حالی که اکثر کشورها از سال 2006 دسترسی بدون ویزا را افزایش داده اند، برخی از مناطق و کشورها بسیار بهتر از سایرین عمل کرده اند.

عوامل زیادی وجود دارد که بر قدرت پاسپورت یک کشور و توانایی آن برای سفر به مقاصد مختلف تأثیر می گذارد که در این میان ثروت و ژئوپلیتیک نقش مهمی را ایفا می کند.

اولین عامل درآمد کشور است. بر اساس داده های بانک جهانی، کشورهایی که تولید ناخالص داخلی بالاتری دارند، مقصدهای بدون ویزا بیشتری نیز دارند.

عامل دیگر میزان شکنندگی داخلی است. شاخص‌های شکنندگی یک کشور شامل سطح خشونت، از جمله بمب‌گذاری، حملات تروریستی، درگیری‌های قومی، جنایات سازمان‌یافته، مشروعیت دولت، و تعداد آوارگان داخلی است.

بنابراین کشورهای ثروتمند و امن در بهترین موقعیت های این فهرست قرار دارند.

در بررسی این عوامل، موسسه هنلی به عامل دموکراسی نیز توجه کرد و به نظر می‌رسد که «سطح دموکراسی ارتباط چندانی با قدرت پاسپورت ندارد». اگرچه کشورهایی که دارای دموکراسی قوی هستند ممکن است به اکثر مقاصد دسترسی داشته باشند، به نظر می رسد که از سال 2006، کشورهای دارای حکومت های مستبد نیز در این رتبه بندی ارتقا یافته اند.

موسسه هنلی از داده های رسمی و انحصاری انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی (IATA) در تهیه رتبه بندی شاخص پاسپورت استفاده کرد.

مؤسسه هنلی هر ساله بر اساس اطلاعات یاتا و تحقیقات مستقل، پاسپورت های «قدرت» را برای کشورهای مختلف تهیه و منتشر می کند. این شاخص شامل پاسپورت 199 کشور یا سرزمین مجاز به صدور گذرنامه برای سفر به 227 کشور و منطقه در جهان است. این اطلاعات به تدریج در طول سال به روز می شود.

برای محاسبه شاخص قدرت پاسپورت، موسسه هنلی معیارهای خاصی را در نظر می گیرد. اگر دارنده پاسپورت یک کشور برای سفر به کشور یا سرزمین دیگر نیازی به ویزا نداشته باشد، یک امتیاز کسب می کند. اخذ ویزا یا نوع دیگری از مجوز تنها در هنگام ورود به کشور یا قلمرو مورد نظر به معنای کسب امتیاز است. به عبارت دیگر برای انجام چنین سفری لازم نیست دارنده گذرنامه از قبل مقدمات ورود به کشور مقصد را فراهم کند.

از سوی دیگر، اگر قبل از سفر به کشوری دیگر نیاز به دریافت ویزا یا مجوز دیگری داشته باشید، امتیاز «صفر» است. بنابراین، امتیازات اعطا شده به پاسپورت نشان دهنده تعداد کشورها یا سرزمین هایی است که دارنده آن می تواند قبل از ورود بدون اخذ ویزا به آنها سفر کند.

این گزارش در حالی منتشر می شود که کارشناسان می گویند مقیاس «مهاجرت» مردم در سراسر جهان طی دو دهه گذشته به میزان قابل توجهی افزایش یافته است.

دکتر کریستین اچ می گوید: کایلین، رئیس مؤسسه هنلی و مخترع مفهوم شاخص پاسپورت، در گزارش سال 2024 خود در مورد «تحرک جهانی» گفت: «روند عمومی در طول دو دهه گذشته به سمت آزادی بیشتر سفر با میانگین جهانی بوده است دسترسی مسافران بدون روادید از 58 مورد در سال 2006 به 111 در سال 2024 افزایش یافته است که تقریباً دو برابر شده است.

طبق اعلام انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی (IATA)، خطوط هوایی تا سال 2024 نزدیک به 5 میلیارد نفر را در 22000 مسیر در 39 میلیون پرواز به یکدیگر متصل خواهند کرد.